Woningen in indicatieve zones hoogspanningslijnen, 2000 - 2023

Ruimtelijke ontwikkelingen in magneetveldzones zijn beperkt gebleven

De Rijksoverheid adviseert sinds oktober 2005 om zoveel als redelijkerwijs mogelijk is te voorkomen dat er nieuwe "gevoelige bestemmingen" (woningen, scholen, crèches en kinderopvangplaatsen) binnen de magneetveldzone van bovengrondse hoogspanningslijnen terechtkomen. De magneetveldzone is gedefinieerd als de zone aan weerszijde van een bovengrondse hoogspanningslijn waar het jaargemiddelde magneetveld sterker kan zijn dan 0,4 microtesla. Het RIVM beheert een Netkaart met "indicatieve magneetveldzones" voor elke hoogspanningslijn. Deze is gebaseerd op conservatieve schattingen van de breedte van de magneetveldzone.

Wijzigingen in indicatieve magneetveldzones

In juli 2018 heeft het RIVM de indicatieve magneetveldzones opnieuw berekend. Hierdoor is 92% van de zones veranderd, waarbij 62% van alle zones smaller is geworden, en 30% van alle zones breder (Kelfkens & Pruppers 2018). Deze herberekening gaat uit van dezelfde waarde van 0,4 microtesla, maar gebruiken nieuwe (nauwkeurigere) gegevens voor de configuratie en locatie van de hoogspanningslijnen en voor de maximale capaciteit van die lijnen. Als we voor woninggegevens van 2020 de oude contouren met de nieuwe contouren vergelijken, vallen er 35% meer woningen binnen de nieuwe contouren.

Herijkt beleid

In april 2023 is het voorzorgsbeleid uit 2005 herijkt. Die herijking heeft weinig gevolgen voor de zonering bij bovengrondse hoogspanningslijnen. Wel is de terminologie veranderd. De term ‘indicatieve zone’ is vervallen en de Netkaart geeft nu de ‘rekenafstand’.  Als een nieuw ruimtelijk plan binnen deze rekenafstand valt, wordt het bevoegd gezag geadviseerd de magneetveldzone van de betreffende hoogspanningslijn volgens de RIVM Handreiking te (laten) berekenen en die magneetveldzone in de planvorming mee te nemen. Met ingang van 2023 wordt de Netkaart van het RIVM, met daarin de rekenafstanden jaarlijks geactualiseerd. 

De Netkaart op de website van het RIVM met rekenafstanden voor hoogspanningslijnen (versie met situatie in november 2023) is gebruikt als basis voor het vaststellen van ruimtelijke ontwikkelingen binnen die zones. De rekenafstanden lopen uiteen van 30 meter tot 185 meter aan weerszijden van de hoogspanningslijn, afhankelijk van de geleider configuratie en de maximale capaciteit van de lijn.